Het vrouwenhart; vaak begeerd maar ook vaak miskend

“ Ik heb pijn in mijn arm, maar dat komt vast doordat ik vandaag gesport heb.”

Het laatste waar een vrouw aan denkt is een hartinfarct. Ook doktoren denken niet vaak aan hart- en vaatziekten. Deze worden nog steeds (onterecht) aan mannen toegeschreven.

Er is veel geschreven over de verschillen tussen en mannen en vrouwen. Of dit nu gaat om huishoudelijke taken of het navigeren tijdens de vakantie, de onderwerpen zijn legio. Zorgwekkend genoeg is er weinig geschreven over de verschillen tussen hart- en vaatziekten tussen mannen en vrouwen. Zorgwekkend, want hart- en vaatziekten is wereldwijd doodsoorzaak nummer 1 onder vrouwen. Met name na het 65e levensjaar belanden veel vrouwen in het medisch circuit met hart- en vaatklachten. Dagelijks sterven er 56 vrouwen en 49 mannen aan hart- en vaatziekten. Dit artikel is een eerste aanzet tot verheldering in de verschillen tussen hart- en vaatziekten bij mannen en vrouwen.

Verschillen tussen het mannen en vrouwenhart.

 Anatomisch zijn het mannenhart en het vrouwenhart gelijk. Mits er geen aangeboren afwijkingen zijn, heeft het hart 2 boezems, 2 kamers en 4 hartkleppen. De kransslagaderen zijn bij vrouwen wel kleiner en fijner. De kransslagaderen voorzien het hart van bloed en zuurstof. De binnenwand van de kransslagaderen van vrouwen zijn wel gevoeliger voor stress en hormonen.

Het proces van aderverkalking is bij mannen en vrouwen ook anders. Mannen krijgen een ernstige blokkade van de kransslagaderen en bij vrouwen onder de 65 jaar blijkt bij pijn op de borst klachten de kransslagaderen in 60% van de gevallen schoon te zijn. Vrouwen hebben eerder last van aantasting van de kleinere haarvaatjes verspreid over een groter gebied. Dit noemt men het microvasculair syndroom en is moeilijk vast te stellen. Hierdoor denken artsen vaak dat er niets aan de hand is met het hart en worden klachten aan andere oorzaken toegeschreven.

Ook in de behandeling van hart- en vaatziekten is een verschil te zien tussen mannen en vrouwen. Vrouwen geven 60% meer klachten aan bij het gebruik van medicatie tegen hart- en vaatziekten. 

Verschillen in hartklachten.

De meeste mensen weten niet dat er meer vrouwen dan mannen overlijden aan hart- en vaatziekten.  Dit geldt ook voor zorgverleners. Dit komt omdat hartproblemen bij mannen en vrouwen andere verschijnselen heeft.

Bij mannen geven dichtgeslibde kransslagaderen het bekende klemmende gevoel op de borst met uitstraling naar de arm of kaak. Vrouwen hebben vaak meer en andere klachten. Zoals;

• Algemene lamlendigheid
• pijn in de kaak, nek, rug of tussen de schouderbladen
• pijn op de borst
• kortademigheid
• vermoeidheid
• onrustig gevoel
• duizeligheid.

Dit zijn allemaal niet specifieke klachten die ook aan andere oorzaken kunnen hebben. Maar wanneer een vrouw meerdere van deze verschijnselen vertoont moet er rekening mee gehouden worden dat er sprake is van hart- en vaatziekten en bij acuut optreden (zoals bij inspanning) zelfs een hartinfarct.

Eerste Hulp bij een hartinfarct.

Voorkomen is altijd beter dan genezen. Een gezonde leefstijl helpt bij het voorkomen van hartziekten. Gezond eten, sporten en matig gebruik van alcohol zijn de bekende adviezen. Het risico op hart- en vaatziekten is bij vrouwen met diabetes hoger dan bij mannen. Het herkennen van hartklachten is een eerste stap in de eerste hulp bij een hartinfarct. Risicofactoren als een hoge bloeddruk en verhoogd cholesterol gehalte gaan bij vrouwen na de overgang zwaarder wegen. Ook hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap en zwangerschapsdiabetes kunnen op latere leeftijd een grotere kans op hart- en vaatziekten. Zoals eerder gezegd zijn de klachten van een hartinfarct bij mannen en vrouwen anders. Waar bij mannen in één keer een grote blokkade optreed, hebben vrouwen vage klachten. Wanneer een vrouw klaagt over pijn in de nek, schouder, kaak of rug en daarbij ook nog vermoeid en kortademig is. Kan dit duiden op een hartinfarct. Het is dus van levensbelang nu al een arts te raadplegen voor verder onderzoek.

Wanneer een vrouw met deze klachten wordt gezien door een arts en de klachten erkent als hartklachten kan deze arts een gerichte behandeling starten waardoor een hartinfarct voorkomen kan  worden.

Wanneer een vrouw eerder genoemde klachten vertoont neemt u direct contact op met professionele hulpverleners. Wanneer de klachten acuut zijn belt u 1-1-2. De meldkamercentralist zal u uitvragen en adviseren. Eventueel stuurt de meldkamercentralist een ambulance. Verliest het slachtoffer het bewustzijn, dan controleert u de ademhaling. Wanneer het slachtoffer niet meer ademt start u met reanimatie. Twijfelt u of het slachtoffer ademt, dan gaat u ervan uit dat deze afwezig is en start u met reanimeren.

Het vrouwenhart herstarten.

Wanneer deze klachten niet herkent en erkent worden, kan het hart door zuurstoftekort stoppen met zijn functie. Wanneer het hart niet meer pompt, zal er geen zuurstof naar de hersenen en zal iemand het bewustzijn verliezen. Wanneer dit zuurstoftekort te lang aanhoudt  zal dit de dood tot gevolg kunnen hebben.

Wanneer het slachtoffer buiten bewustzijn is en niet meer ademt  start u direct met reanimeren. U laat een AED halen en sluit deze zo snel mogelijk aan. Alleen defibrillatie van het hart kan het hart weer goed laten kloppen. Het is dus van levensbelang dat u zo snel mogelijk een AED aansluit, deze een analyse laat uitvoeren en eventueel een shock laat toedienen.

Het starten met reanimeren is dus van levensbelang. Wij kunnen u helpen de reanimatievaardigheden te leren. Tijdens deze training leert u hoe u een hartinfarct herkent en wat u moet doen als u een reanimatie starten. Het aansluiten en gebruiken van een AED is ook onderdeel van deze cursus. Wij zorgen er niet alleen voor dat u een reanimatie zult starten wanneer dit moet, maar trainen u ook hoe u de overleving van het slachtoffer kunt vergroten door uw handelen.

De training duurt 3 uur en kan het verschil maken tussen leven en dood.

Wilt u een reanimatietraining volgen? Wij bieden regelmatig reanimtietrainingen aan. Zit er geen geschikte training voor u bij? Neem dan contact met ons op voor een passende oplossing.