Brandwonden Eerste Hulp: Dit moet iedere hulpverlener weten

Brandwonden zijn ingrijpend. Niet alleen fysiek, maar ook emotioneel – vooral als het kinderen treft. In Nederlandse brandwondencentra is 25% van de patiënten jonger dan 4 jaar. Als hulpverlener kun jij in de eerste minuten het verschil maken. De juiste eerste opvang bepaalt namelijk het verdere herstel.

Ben jij als hulpverlener voorbereid op ernstige brandwonden?

Koelen: meer dan alleen verkoeling

Het lijkt simpel, maar goed koelen redt weefsel. Koel direct, idealiter 10 tot 20 minuten – zelfs als je alleen slootwater tot je beschikking hebt. Koelen helpt niet alleen tegen de pijn, maar voorkomt ook verdieping van de brandwond tot twee uur na het incident. Hiermee bescherm je de zone of stasis – het kwetsbare grensgebied tussen herstel en afsterven.

Eerste Hulp bij brandwonden: behandel als een trauma

Een brandwonde is nooit ‘gewoon een wond’. Zie de patiënt als een traumapatiënt en werk volgens de ABCDE-methodiek. Start direct met een gestructureerde benadering:

• Airway: Denk aan inhalatietrauma

• Breathing: Rookinhalatie kan binnen 15 minuten leiden tot ernstig oedeem

• Circulation: Gebruik de Parklandformule voor vochttoediening

• Disability: Check op intoxicaties, elektrocutie, hoofdletsel

• Exposure: Breng de omvang van de brandwonden in kaart

Inhalatietrauma: onderschat gevaar

Rookinhalatie veroorzaakt snel letsel aan de luchtwegen. Denk aan:

• Koolmonoxidevergiftiging

• Inademing van hete droge lucht of stoom

• Roetdeeltjes en toxische gassen

Beoordeel de ernst met de Revised Baux Score. Bij twijfel: intuberen, en snel.

Wanneer verwijs je door naar een brandwondencentrum?

Herken je één van de onderstaande criteria? Verwijs dan altijd door:

• TVLO >10% (volwassenen)

• TVLO >5% (kinderen, ouderen)

• Diepe brandwonden >5% TVLO

• Brandwonden in gezicht, handen, voeten, grote gewrichten

• Inhalatietrauma, elektrische of chemische verbranding

• Pre-existente aandoeningen

Lokale én systemische effecten

De huid doet meer dan beschermen: het regelt temperatuur, vochtbalans, afweer, en zintuiglijke waarneming. Brandwonden beschadigen dit systeem én zorgen voor heftige systemische reacties: ontstekingen, ademhalingsproblemen, cardiovasculaire instabiliteit en immuunstoornissen.

👉 De opperhuid is overleven. De lederhuid is kwaliteit van leven.

Vloeistofbeleid: Parklandformule in de praktijk

Bij ernstig letsel is goede vochttoediening van levensbelang:

3 ml x lichaamsgewicht (kg) x TVLO (%)
Eerste helft in 8 uur, tweede helft in 16 uur
Gebruik: NaCl 0,9%
Start vanaf het moment van verbranding

Waarom jij als hulpverlener het verschil maakt

Eerste opvang is bepalend voor de lange termijn. Jij bent de eerste schakel in een keten die levens kan redden. Of je nu ambulancehulpverlener, EHBO’er of brandweerprofessional bent: ken de risico’s, herken de signalen en weet wat je moet doen.

📣 Versterk jouw kennis over brandwonden

Wil jij als hulpverlener nóg beter voorbereid zijn op ernstige brandwonden, inhalatietrauma en andere complexe situaties? Volg dan een verdiepende training via Life-Line Trainingen.

👉 Bekijk het actuele trainingsaanbod voor hulpverleners

Investeer in jouw expertise. Red levens met kennis en structuur.